OpenAccess.gr - Τι Είναι

vertical menu

Τι Είναι

Share |

Πρόκειται για ψηφιακές βάσεις δεδομένων στο διαδίκτυο που παρέχουν ελεύθερη και χωρίς περιορισμό πρόσβαση σε επιστημονικό και ερευνητικό υλικό (πλήρη κείμενα και μεταδεδομένα). Υπάρχουν δυο τύποι αποθετηρίων:

Θεματικά αποθετήρια (π.χ. το arXiv που καλύπτει τον επιστημονικό κλάδο της φυσικής)
Ιδρυματικά αποθετήρια, που συνήθως υλοποιούνται και υποστηρίζονται από κάποιο ακαδημαϊκό οργανισμό ή ερευνητικό φορέα (π.χ. το αποθετήριο eSholarship Repository του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια).

Τα ηλεκτρονικά αποθετήρια ανοικτής πρόσβασης έχουν τις ρίζες τους σε κάποιες πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την ελεύθερη διάθεση αρχείων και περιεχομένου όπως το Open Archives Initiative και το ‘self-archiving initiative '.

Τα αποθετήρια δεν λειτουργούν ως μέσα δημοσίευσης άρθρων ή υλικού για το οποίο περιμένει ο συγγραφέας να πληρωθεί, ούτε πρόκειται για μέσα προσωπικής δημοσίευσης (self publishing).

Υπηρεσίες των αποθετηρίων

Οι συνηθέστερες υπηρεσίες των αποθετηρίων είναι:

Συλλογή και αποθήκευση ερευνητικού και ακαδημαϊκού υλικού
Οργάνωση
Μακροχρόνια συντήρηση
Διανομή και πρόσβαση.

Τι οφέλη προσφέρουν;

Στον φορέα

Αποτελούν βάση για τη διαχρονική παρουσίαση του έργου του φορέα προβάλλοντας την ιστορία και την επιρροή του στην κοινωνία
Αυξάνουν το κύρος και την αναγνωρισιμότητα του φορέα προβάλλοντας το πνευματικό επιστημονικό του κεφάλαιο (intellectual capital)
Συμβάλλουν στην αναγνώριση και στην ηθική ανταμοιβή των δημιουργών
Ενισχύουν την προσέλκυση ενδιαφέροντος στις δραστηριότητες του φορέα και σε ενδεχόμενη χρηματοδότηση αυτών
Αυξάνουν την απόδοση των επενδύσεων των χρηματοδοτών της έρευνας (κυβέρνηση, φορολογούμενοι πολίτες, φιλανθρωπικά ιδρύματα).

Στους ερευνητές και ακαδημαϊκούς

Αναγνωρισιμότητα του επιστημονικού έργου
Αύξηση της διάθεσης, χρήσης και αναγνωσιμότητας των δημοσιευμάτων
Άμεση πρόσβαση στα ερευνητικά αποτελέσματα
Διαρκή προβολή του περιεχομένου μέσω πολλαπλών μηχανών αναζήτησης στο διαδίκτυο (τα αποθετήρια έχουν πολλαπλασιαστικά οφέλη καθώς το επιστημονικό υλικό εντοπίζεται από όλες τις μηχανές αναζήτησης)
Δυνατότητα ταυτόχρονης αναζήτησης σε άλλα διαθέσιμα αποθετήρια
Διαλειτουργικότητα και αύξηση της επικοινωνίας μεταξύ των μελών της ερευνητικής κοινότητας
Ασφάλεια, συντήρηση και διαρκή διαθεσιμότητα του υλικού σε μακροχρόνια βάση
Υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας όπως: άμεση εξαγωγή στοιχείων κίνησης και χρήσης των δημοσιευμάτων (επισκεψιμότητα, αναγνωσιμότητα, ανάκτηση υλικού, citation rates), συντήρηση και ανανέωση καταλόγων δημοσιεύσεων, αυτόματη μεταβίβαση στοιχείων σε άλλα αποθετήρια και διαθέτες περιεχομένου στο διαδίκτυο.