ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ - ΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ | ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

H Ανοικτή Πρόσβαση υπήρξε ένα από τα κεντρικά θέματα που συζητήθηκαν στην 71η Σύνοδο Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων, που έλαβε χώρα στις 30/11 στην Πάτρα.  Με ψήφισμα, η Σύνοδος Πρυτάνεων  και προέδρων Δ.Ε υιοθέτησε την Αρχή της Ανοικτής Πρόσβασης στη βιβλιογραφία και υπέγραψε τη Διακήρυξη του Βερολίνου.

H Διακήρυξη του Βερολίνου έχει συνταχτεί σύμφωνα με το πνεύμα της Πρωτοβουλίας της Βουδαπέστης για Ανοικτή Πρόσβαση (Budapest Open Access Initiative), του καταστατικού χάρτη του ECHO (European Cultural Heritage Online Charter) και της Διακήρυξης της Bethesda για την Εκδοτική Δραστηριότητα (Bethesda Statement on Open Access Publishing).

Σύμφωνα με την Πρωτοβουλία της Βουδαπέστης, με τον όρο Ανοικτή Πρόσβαση στα ερευνητικά αποτελέσματα (που προκύπτουν από διαδικασίες αξιολόγησης), εννοούμε την ελεύθερη διάθεση της έρευνας στο δημόσιο διαδίκτυο, επιτρέποντας έτσι σε όλους τους χρήστες να διαβάζουν, να κατεβάζουν, να αντιγράφουν, να διανέμουν, να εκτυπώνουν και να αναζητούν συνδέσμους στην πλήρη εκδοχή του άρθρου/τεκμηρίου, να ευρετηριάζουν και να μεταφέρουν τα δεδομένα τους σε λογισμικά ή ακόμα και να τα χρησιμοποιούν για κάθε νόμιμη χρήση, χωρίς οικονομικούς, νομικούς, ή τεχνικούς περιορισμούς (εκτός από αυτούς που αφορούν την ίδια την πρόσβαση στο Ιντερνετ). Ο μοναδικός περιορισμός στην αναπαραγωγή, τη διανομή και την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων, αφορά την εξασφάλιση του δικαιώματος του συγγραφέα να έχει τον έλεγχο της ακεραιότητας της εργασίας του και το δικαίωμα να αναγνωρίζεται η εργασία κανονικά, μέσα από παραπομπές και παραθέσεις.

Σκοπός της Διακήρυξης είναι η  προώθηση του Διαδικτύου  ως ένα πρακτικό εργαλείο για μια παγκόσμια επιστημονική βάση, καθώς και ο καθορισμός μέτρων που χρειάζεται να λάβουν υπ’ όψιν τους οι διαμορφωτές ερευνητικής πολιτικής, τα ερευνητικά κέντρα, οι χρηματοδοτικοί οργανισμοί, οι βιβλιοθήκες, τα αρχεία και τα μουσεία. Η Διακήρυξη υποστηρίζει τη μετάβαση στο παράδειγμα της Ηλεκτρονικής Ανοικτής Πρόσβασης και έχει ως στόχο την περαιτέρω διάδοση του νέου παραδείγματος για την Ανοικτή Πρόσβαση, ώστε να αποκομίσουμε το μεγαλύτερο δυνατό όφελος για την επιστήμη και την κοινωνία.

Το ψήφισμα της Συνόδου των Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων παροτρύνει τις Πρυτανικές Αρχές να υπογράψουν τη Διακήρυξη και τα Ιδρύματα να αναλάβουν σχετικές πρωτοβουλίες, όπως η δημιουργία ιδρυματικών αποθετηρίων Ανοικτής Πρόσβασης και κατάθεση εργασιών σε αυτά, δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της ακαδημαϊκής κοινότητας για ζητήματα Ανοικτής Πρόσβασης, και παρότρυνση των ερευνητών για δημοσίευση σε περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης. Οι αποφάσεις και προτάσεις αυτές αναμένεται να επηρεάσουν τις εξελίξεις στον χώρο της Ανοικτής Πρόσβασης στη χώρα μας.