ΜΙΚΡΟΤΕΡΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Αναζήτηση
  • Home
  • Νέα-Εκδηλώσεις
  • Νέα
  • Πρόσβαση στη δημόσια χρηματοδοτούμενη έρευνα: Συστάσεις του Scholarly Publishing Roundtable, H.Π.Α.

Νέα

Share |

Πρόσβαση στη δημόσια χρηματοδοτούμενη έρευνα: Συστάσεις του Scholarly Publishing Roundtable, H.Π.Α.

25/01/2010
OA Universities
Συστάσεις για τη διασφάλιση ενός υγιούς συστήματος στις επιστημονικές εκδόσεις διατυπώνει σε έκθεσή της η "Στρογγυλή Τράπεζα για τις Επιστημονικές Εκδόσεις" (Scholarly Publishing Roundtable), η οποία συστήθηκε τον Ιούνιο του 2009 από την Επιτροπή για την Έρευνα και την Τεχνολογία της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ σε συνεργασία με το Γραφείο για την Πολιτική Έρευνας και Τεχνολογίας του Λευκού Οίκου. Αποστολή της στρογγυλής τράπεζας ήταν να εξετάσει την κείμενη κατάσταση στον τομέα των επιστημονικών εκδόσεων και να δημοσιεύσει συστάσεις προκειμένου να διευρυνθεί η δημόσια πρόσβαση σε άρθρα περιοδικών που είναι αποτέλεσμα δημόσιας χρηματοδότησης στις ΗΠΑ.

Στη στρογγυλή τράπεζα συμμετείχαν 14 μέλη: υψηλόβαθμα στελέχη σε πανεπιστήμια, βιβλιοθηκονόμοι, εκδότες επιστημονικών περιοδικών σε μη κερδοσκοπικές επιστημονικές εταιρείες αλλά και σε μεγάλους εκδοτικούς οίκους, καθώς και ερευνητές στον τομέα της βιβλιοθηκονομίας και επιστήμης της πληροφορίας.

Η στρογγυλή τράπεζα, καταρχάς, ανέδειξε μία σειρά από αρχές, οι οποίες είναι βασικές για τη διασφάλιση ενός υγιούς συστήματος στις επιστημονικές εκδόσεις. Αυτές είναι οι εξής:
1. Η αξιολόγηση των ερευνητικών δημοσιεύσεων από ομότιμους κριτές (peer-review) παίζει ουσιαστικό ρόλο στη διασφάλιση της υψηλής ποιότητας των δημοσιεύσεων και της ακεραιότητας της εκδοτικής διαδικασίας και είναι, επομένως, σημαντικό να συνεχίσει να ασκείται.
2. Απαιτούνται ευπροσάρμοστα οικονομικά μοντέλα που θα συντηρήσουν τις επιστημονικές εκδόσεις μέσα σε ένα συνεχώς αναδιαμορφούμενο περιβάλλον.
3. Οι επιστημονικές και ερευνητικές δημοσιεύσεις μπορούν και πρέπει να είναι ευρέως προσβάσιμες και να έχουν ενισχυμένες λειτουργικότητες για το ευρύ κοινό και την επιστημονική κοινότητα.
4. Η συστηματική αρχειοθέτηση και η διατήρηση του περιεχομένου είναι βασικά στοιχεία μιας αξιόπιστης μεθόδου δημοσίευσης.
5. Τα ερευνητικά αποτελέσματα πρέπει να δημοσιεύονται και να διατηρούνται με τέτοιους τρόπους, ώστε να μεγιστοποιούνται οι δυνατότητες για δημιουργική περαιτέρω χρήση τους και η διαλειτουργικότητα ανάμεσα στους δικτυακούς τόπους που τα φιλοξενούν.

Με γνώμονα την ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη για αυξημένη πρόσβαση σε επιστημονικά και ερευνητικά άρθρα και την ανάγκη να διατηρηθούν οι βασικές λειτουργίες του συστήματος επιστημονικών εκδόσεων, τα μέλη της στρογγυλής τράπεζας κατέληξαν σε μία βασική σύσταση: η κάθε δημόσια υπηρεσία που χρηματοδοτεί έρευνα πρέπει σύντομα να υιοθετήσει και να διατυπώσει, με σαφήνεια, κανονισμούς ανοικτής πρόσβασης, οι οποίοι θα προβλέπουν την ελεύθερη πρόσβαση στα αποτελέσματα της έρευνας, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα μετά τη δημοσίευσή τους σε περιοδικό με αξιολόγηση (peer-reviewed journal).

Προκειμένου να υλοποιηθεί η βασική τους σύσταση, τα μέλη της στρογγυλής τράπεζας εξέδωσαν και ορισμένες επιπλέον συστάσεις:
1. Οι δημόσιοι φορείς που χρηματοδοτούν έρευνα θα πρέπει να συνεργαστούν πλήρως και με ανοικτή διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους στην έρευνα, καθώς και με το Γραφείο για την Πολιτική Έρευνας και Τεχνολογίας του Λευκού Οίκου προκειμένου να δημιουργήσουν κανονισμούς για την ανοικτή πρόσβαση.
2. Οι δημόσιοι φορείς θα πρέπει να αφήνουν ένα συγκεκριμένο διάστημα (embargo period), έως δώδεκα μήνες, ανάμεσα στη δημοσίευση μίας εργασίας και στην ανοικτή πρόσβαση σε αυτή.
3. Οι πολιτικές θα πρέπει να διαμορφώνονται με γνώμονα την ανάγκη για διαλειτουργικότητα.
4. Πρέπει να καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου η μορφή του άρθρου που παρέχεται με ανοικτή πρόσβαση να είναι η τελική μορφή του, όπως αυτή δημοσιεύεται (Version of record).
5. Οι δημόσιοι φορείς χρηματοδότησης θα πρέπει να διευρύνουν την απήχηση των κανονισμών ανοικτής πρόσβασης που διαμορφώνουν, αναπτύσσοντας συνεργασίες με μη κυβερνητικούς οργανισμούς που ασχολούνται με τη διάχυση της έρευνας εντός και εκτός των ΗΠΑ.
6. Οι κανονισμοί ανοικτής πρόσβασης που θα υιοθετηθούν θα πρέπει να ενθαρρύνουν την καινοτομία στην έρευνα και τη χρήση των επιστημονικών δημοσιευμάτων για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
7. Οι κανονισμοί ανοικτής πρόσβασης των δημόσιων φορέων χρηματοδότησης της έρευνας θα πρέπει να καλύπτουν την ανάγκη να υπερκεραστούν οι δυσκολίες της μακροχρόνιας ψηφιακής διατήρησης.
8. Το Γραφείο για την Πολιτική Έρευνας και Τεχνολογίας του Λευκού Οίκου πρέπει να δημιουργήσει μία συμβουλευτική επιτροπή για τη δημόσια πρόσβαση στην έρευνα.




Links: Έκθεση και Συστάσεις της Στρογγυλής Τράπεζας για τις επιστημονικές εκδόσεις
ΚΟΣΜΟΣ
ΕΛΛΑΔΑ